پروین و آموزش
معلمین جامعه ما را می توان از دید این شعر پروین به دو گروه تقسیم نمود گروهی که مانند مردمک چشم اند و گروهی چون مژگان مژه نماد معلمینی است که جز طعنه زدن چیزی در چنته ندارند
شبی مردمک چشم ،طعنه زد مژگان که چند بی سبب از بهر خلق کوشیدن
همیشه بار جفا بردن و نیاسودن همیشه رنج طلب کردن و نرنجیدن
زنیک و زشت و گل و خار و مردم و حیوان تمام دیدن وخویش هیچ نا دیدن
چو کار گر شده ای ،مزد و سعی ورنج تو چیست به وقت کار ،ضروری است کار سنجیدن
زبزم تیره خود ،روشنی دریغ مدار که روشن از این بزم ،رخت برچیدن
و اما مردمک چشم ،آن گروه از معلمان را شامل می شود که دلسوزانه می کوشند و مردمک وار عمل می کنند
جواب داد که آیین کاردانان نیست به خواب جهل فزودن ،زکار کاهیدن
کنایتی است در این رنج روز خسته شدن اشارتی است در این کارشب نخوابیدن
مرا حدیث هوی و هوس مکن تعلیم هنر وران نپسندند خود پسندیدن
نگاهبانی ملک تن است پیشه چشم چنانکه رسم و ره پاست ره نوردیدن
اگر پی هوس و آز خویش می گشتیم کنون نبود مرا دیده جای گردیدن
به پای خویش نیفکنده روشنی هرگز اگر چه کار چراغ است نور بخشیدن
نه آگهیست ،زحمک قضا شدن دلتنگ نه مردمی است ، زدست زمانه نالیدن
مگو چراه مژه گشتم من وتو مردم چشم ازاین حدیث کس آگه نشد پرسیدن
هزار مسئله در دفتر حقیقت بود ولی دریغ ،که دشوار بود فهمیدن
زدل تپیدن وزدیده روشنی خواهند زخون دویدن و از اشک چشم غلتیدن
سپهر مردم چشمم نهاد نام از آن که بود خصلتم،از خویش چشم پوشیدن
هزار قرن ندیدن از روشنی اثری هزار مرتبه بهتر زخویش د یدن
